کرسنت» چرا و چگونه منعقد شد؟
«اجرایی شدن پروژه صادرات گاز ایران به امارات با سخنان امروز رییس دیوان محاسبات کشور همانند دیگر قراردادهای صادرات گاز با یک مانع بزرگ مواجه شد.
به گزارش مهر، کشور امارات به دنبال تاسیس یکی از نیروگاههای خود قرارداد واردات یا خرید گاز از ایران به میزان 500 میلیون متر مکعب در روز را نهایی کرد تا بتواند از سال 2005 میلادی نسبت به تامین گاز این نیروگاه تازه تاسیس خود نگرانی نداشته و کشورهای همسایه خود را مسئول تامین این نیروگاه بکند.
براساس مذاکرات انجام شده، مقرر شد کشور امارات دراین سال خرید 500 میلیون متر مکعب گاز را از ایران آغاز کرده و این میزان را به تدریج به 800 میلیون متر مکعب در روز افزایش دهد.
ایران برای صادرات گاز خود به کشور امارات قراردادی را با شرکتی به نام کرسنت منعقد کرد تا خط لوله صادراتی خود را به این کشور احداث کند که بدین ترتیب روزانه 500 میلیون متر مکعب گاز با انجام طرح توسعه میدان نفتی سلمان صادر میشود.
اما مجری پروژه سلمان در این باره معتقد است: گاز میدان سلمان ازطریق سکوی مبارک به کشور امارات متحده عربی و از آنجا نیز با خط لوله که قرار است توسط شرکت کرسنت ایجاد شود گاز به امارات میرسد.
شرکت پترو ایران به عنوان مجری طرح توسعه سلمان تا پایان آوریل سال 2006 کلیه تعهدات خود را در طرح سلمان پایان خواهد رسانید.
درحالی که مذاکرات ایران برای صادرات گاز ایران به امارات به عنوان یکی از اولین قراردادهای ایران با این کشور درچند سال اخیر از وضعیت بهتری در مقایسه با دیگر قراردادهای صادراتی گاز ایران برخوردار بوده است اما کشور آمریکا هر روز بر فشار خود بر انجام نشدن این پروژه میافزود.
این گزارش اضافه میکند: در هر حال پروژه صادرات گاز ایران به امارات هر چقدر هم در اجرا با موفقیتهایی در مقایسه با دیگر پروژهها برخوردار بوده است اما بیانات رییس دیوان کل محاسبات کشور مبنی بر تبدیل شدن این پروژه به یکی از بزرگترین پروندههای اقتصادی ایران به مانعی بزرگ در عملی شدن دومین قرارداد صادرات گاز ایران تبدیل شد و این پروژه را با تاخیر بسیار روبرو کرد.
به عبارتی دیگر شاید این پروژه نیز همانند پروژه صادرات گاز ایران به هند به پروسه ای 10 ساله تبدیل شود.
مدیر عامل سازمان دیوان محاسبات، ثابت بودن قیمت گاز را در 7 سال اول این پروژه از مهمترین عوامل در ایجاد یک ضرر بزرگ بری ایران عنوان کرده و افزوده است: در حالی که امروزه قیمت گاز همگام و حتی بیشتر ازقیمت نفت رو به افزایش است و گاز تعیین کننده قیمت هر بشکه نفت است درنتیجه چطور در 7 سال اول گاز با نرخ نفت 18 دلار محاسبه شده و بعد از آن با نفت 40 دلار تعیین میگردد.
«دانا گاز»، شرکت معروف اماراتی، که در ماههای اخیر یکی از خبرسازترین شرکتهای عربی بوده ارتباط تنگاتنگی با قرارداد ”کرسنت“ دارد ارتباطی که هنوز به طور دقیق در خصوص آن اخباری منتشر نشده است.
در خصوص دانا گاز همین را باید گفت که بلافاصله بعد از شروع پذیره نویسی این شرکت نه تنها اعراب حاشیه نشین خلیج فارس که سرمایه داران ایرانی نیز برای خرید سهام آن ساعتها وقت خود را پشت درهای بسته بانکهای عربی تلف کردند.
در هر حال باید گفت یکی ازمهمترین عواملی که همیشه در قراردادهای صادراتی گاز ایران به کشورهای همسایه مد نظر بوده و هست تعیین قیمت گاز صادراتی ایران است چرا که همیشه در این قراردادها پایین بودن قیمت گاز مورد انتقاد بوده است و این حتی به نقطه ضعفی برای ایران در مذاکرات تبدیل شده است.
از سوی دیگر باید گفت هر چقدر تیم مذاکره کننده ایرانی بتواند در مذاکرات صادرات گاز ایران قوی تر و با اعتماد به نفس بیشتری حاضر شود دیگر ایران با چنین مشکلاتی در صادرات گاز خود مواجه نمیشود. چرا که هم اکنون قراردادهای صادرات گاز ایران با دومانع بزرگ یعنی نحوه انعقاد قراردادها و تعیین قیمت گاز صادراتی مواجه هستند که حل این مشکلات و پیش رفتن مناسب وضعیت قرارداد و پروژه به تیم مذاکره کننده نیاز دارد.